کشور ترکیه (turkey)، یکی از کشورهای مهم منطقه خاورمیانه و قاره اروپا است. این کشور زیبا و منحصر به فرد در ناحیهای میان آسیا و اروپا واقع شده و به عنوان یک منطقه با ارزش اقتصادی و فرهنگی شناخته میشود. مهمترین شهر این کشور، شهر استانبول و پایتخت آن، شهر آنکارا است. در سال ۲۰۱۵ جمعیت کشور ترکیه در حدود ۷۷ میلیون نفر برآورد شد. همین امر، زمینه را برای رشد و توسعه فناوری، علم و مشاغل مختلف هموار نموده است. شرکتهای مختلفی از سوی ایران در این کشور به ثبت رسیدهاند. این اقدام، زمینه را برای تبادلات کالا و خدمات بین ترکیه و ایران فراهم کرده است. ترکیه از شمال با دریای سیاه و روسیه، از سمت جنوب با دریای مدیترانه، از سمت غرب با گرجستان، ایران و عراق همسایه است. کشور سوریه هم در سمت جنوب شرقی ترکیه قرار دارد. مهمترین شهر کشور ترکیه، شهر استانبول است که جمعیت آن در حدود ۲۰ میلیون نفر بوده و یکی از کلانشهرهای آسیا و اروپا به حساب میآید.
چین
کشور ترکیه (Turkey)، یکی از کشورهای مهم منطقه خاورمیانه و قاره اروپا است. این کشور زیبا و منحصر به فرد در ناحیهای میان آسیا و اروپا واقع شده و به عنوان یک منطقهی با ارزش اقتصادی و فرهنگی شناخته میشود. این کشور از شمال با دریای سیاه و روسیه، از سمت جنوب با دریای مدیترانه، از سمت غرب با گرجستان، ایران و عراق همسایه است. کشور سوریه هم در سمت جنوب شرقی ترکیه قرار دارد. در سال ۲۰۱۵ جمعیت کشور ترکیه در حدود ۷۷ میلیون نفر برآورد شد. زبان رسمی مردم کشور ترکیه، ترکی استانبولی است؛ اگرچه سایر زبانهای زنده دنیا نظیر کردی و زبان زازها را نیز میتوان در این کشور یافت. در سالهای اخیر، اقتصاد کشور ترکیه پیشرفت زیادی داشته است. همین امر، زمینه را برای رشد و توسعه فناوری، علم و مشاغل مختلف هموار نموده است. مهمترین شهر کشور ترکیه، شهر استانبول است که جمعیت آن در حدود ۲۰ میلیون نفر بوده و یکی از کلانشهرهای آسیا و اروپا به حساب میآید. شرکتهای مختلفی از سوی ایران در این کشور به ثبت رسیدهاند. این اقدام، زمینه را برای تبادلات کالا و خدمات بین ترکیه و ایران فراهم کرده است. تقریباً در تمام زمینههای تجاری و بازرگانی میتوان شرکتهای ایرانی را در این کشور یافت.
اقتصاد کشور ترکیه
اقتصاد کشور ترکیه بر پایهی چند فعالیت مهم و حیاتی استوار است. صنعت کشاورزی از یک سو و صنعت توریسم و گردشگری از سوی دیگر، دو محور اصلی هستند که ارزش و اقتدار اقتصاد ترکیه را تحت کنترل دارند. صنعت و دانشگاه در این کشور، ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند و به همین دلیل است که بخش عظیمی از صنایع آن پیشرفتهای چشمگیری داشتهاند از طرفی مزایای این ارتباط قوی برای دانشجویانی که مشغول به تحصیل در ترکیه هستند چشمانداز روشن شغلی بعد از فارغ التحصیلی میباشد. بر اساس آخرین آماری که در سال ۲۰۰۵ از رشد اقتصادی این کشور ثبت شده است، نرخ رشد با عددی معادل ۸٪ همراه بوده است. واحد پول کشور ترکیه، لیره ترکیه است که بر اساس ارز جهانی، دلار آمریکا تعیین میگردد.
به دلیل تحریمها و مسائل سیاسی که میان آمریکا، ترکیه و ایران در سالهای اخیر رخ داده است، قیمت ارز ترکیه دچار تحولات زیادی گشته و به این ترتیب، اقتصاد را نیز تحت تأثیر قرار داده است. یک دلار آمریکا برابر با ۸/۴ لیره ترکیه محاسبه میشود. با گسترش توریسم و گردشگری در تمام شهرهای ترکیه، صنعت بانکداری، هتلداری و حمل و نقل مهمترین نقش را در ارتقای اقتصاد ترکیه ایفا میکنند. به همین دلیل کنترل ارز این کشور، آسانتر بوده و به عنوان یک راه ارتباطی میان اروپا و آسیای شرقی قلمداد میشود.
رنکینگ جهانی ترکیه
کشور ترکیه از نظر برتری در جهان در زمینههای شهری، اقتصاد، محیط زیست، سیاست، اجتماع، فناوری و تکنولوژی در سالهای مختلف تحت مطالعه و بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیقات برای رتبهبندی این کشور به این گونه ثبت شدهاند.
شهر استانبول در ترکیه به عنوان رتبه آلفا در میان شهرهای مختلف جهان در سال ۱۹۹۹ ثبت شده است. براساس ژورنال وال استریت در سال ۲۰۰۷، ترکیه از نظر آزادی اقتصادی در میان ۱۵۷ کشور جهان، رتبه ۸۵ را کسب نموده است. رتبه ترکیه در سال ۲۰۰۸ بر اساس ارزیابیهای صندوق پول جهانی در میان ۱۸۲ کشور جهان، ۵۵ گزارش شده است. طبق یک مطالعه دیگر در این زمینه، از میان ۱۸۱ کشور جهان، ترکیه در رتبه ۱۷ قرار گرفته است. از نظر اقتصاد جهانی، ترکیه از میان ۱۲۵ کشور، رتبه ۵۹ را به دست آورده است.
شاخص پایداری زیست محیطی در سال ۲۰۰۵ توسط دانشگاه Yale بررسی شد؛ در این مطالعات، ترکیه از میان ۱۴۶ کشور، رتبه ۹۱ را به دستآورد. رتبه این کشور از نظر شاخص توسعه انسانی در سال(۲۰۱۴) در میان ۱۸۷ کشور بوده است. شاخص جهانی این کشور در سال ۲۰۱۳ از میان ۱۸۷ کشور، ۴۳ بوده است. شاخص آزادی بیان مطبوعات در سال ۲۰۱۴ نشان داد که از میان ۱۸۰ کشور جهان، کشور ترکیه در رتبه ۱۵۴ قرار دارد.
مطالعاتی که در مورد شاخص کیفیت زندگی اجتماعی در سال ۲۰۰۵ ثبت شده است، کشور ترکیه از میان ۱۱۱ کشور جهان، رتبه ۵۰ را کسب نموده است. از نظر فناوریها، با رتبهبندی که در سال ۲۰۰۷ انجام شد، ترکیه توانست رتبه ۴۲ را از ۶۹ کشور کسب نماید.
ساختار سیاسی ترکیه
در سال ۲۰۲۱ جمعیت کشور ترکیه در حدود ۸۵ میلیون نفر برآورد شد؛ این جمعیت در مساحتی به وسعت ۷۸۳.۵۶۲ کیلومتر مربع زندگی میکنند. ساختار حکومتی در ترکیه به شکل ریاست جمهوری و با تشکیل پارلمان یا مجلس واحد است؛ رئیس جمهور ترکیه در حال حاضر رجب طیب اردوغان است.
در سالهای اخیر مشکلات زیادی بر سر راه دولتمردان کشور ترکیه با شهروندان آن به وجود آمد که یکی از نمونههای آن، نزول رشد اقتصادی و هم چنین تبعیض نژادی است.
ایرانی ها در ترکیه
مطالعات نشان داده است، بیشترین جمعیت ایرانیان در ترکیه، در شهرهای استانبول و آنکارا ساکن هستند. طبق آمار سال ۲۰۰۹، تعداد فارسی زبانان ایرانی در ترکیه، ۵۰۰ هزار نفر بوده است. در سال ۲۰۱۰، این آمار برابر با ۵۳۰ هزار نفر گزارش شده است.
شرکتهای مختلفی از سوی ایران در ترکیه به ثبت رسیدهاند. این اقدام، زمینه را برای تبادلات کالا و خدمات بین ترکیه و ایران فراهم کرده است. تقریباً در تمام زمینههای تجاری و بازرگانی میتوان شرکتهای ایرانی را در ترکیه یافت. به طور مثال، کالج پوزا، شرکت مهاجرتی go2tr، شرکت بازرگانی رونقی (ماشین آلات صنعتی)؛ شرکت پارس تراول، شرکت بیژن توریسم، شرکت خانه مولانا، شرکت همراه آنکارا و شرکت مسافرتی پیمان (توریسم – ویزا – گرین کارت – تورهای گردشگری)؛ شرکت مشاوره و خدماتی بین المللی ARC (خدمات شبکه و برنامه ریزی حرفهای)، مهمترین شرکتهای ایرانی در ترکیه هستند.
عجایب کشور ترکیه
مکانهای دیدنی و جاذبههای گردشگری شگفت انگیزی در کشور ترکیه وجود دارند، که بازدید از هر کدام برای گردشگران و همچنین دانشجویانی که مشغول به تحصیل در ترکیه هستند لذت بخش است. معبد آرتمیس در شهر اِفِسوس و معبد ماسولوس، از عجایب این کشور هستند. در نزدیکی شهر ازمیر برای اولین بار و در سال ۳۰۰۰ قبل از میلاد، شهر باستانی افسوس تأسیس شد. بعد از گذشت ۲۵۰۰ سال و در سال ۵۰۰ قبل از میلاد این شهر به تصرف ایرانیان درآمد و سپس حدود ۳۰۰ سال بعد توسط امپراتوری رم اشغال شد.
بندری جدید در نزدیکی اِفِسوس به نام اسکلاوا که به فارسی به معنای اسکله نو است، بنا شده است. این بندر در محل کنونی کوش آداسی راهاندازی شد که در طول تاریخ، این بندر توسط پادشاه سلجوقیان به نام سلطان محمد قانع فتح شد. یکی از مهمترین ویژگیهای این بندر، داشتن ساختمان باشکوه و منظم است که به وضوح میتوان آثار دولت عثمانی را در آن مشاهده کرد.
کاروانسرای اوکوز یکی از بناهای به یادگار مانده از محمد پاشا است که در این شهر قرار گرفته است و یکی از جاذبههای گردشگری کشور ترکیه محسوب میشود. هم چنین مساجد ساخته شده در این شهر بهعلاوه دیوارهای ساختمانهای قدیمی، برگرفته از طرح و اندیشه دولتمردان عثمانی است.
خلاصه تاریخ ترکیه
کشور ترکیه همواره در طول تاریخ، شاهد تغییرات و تحولات زیادی بوده است. این کشور یکی از قدیمیترین سرزمینهای دوران باستان است و قسمت اعظم شبه جزیره آناتولی، هم اکنون به خاک ترکیه مربوط میشود.
در دوران باستان دو شهر بسیار مهم لودیه و ایونیا وجود داشتند که بعدها توسط کوروش بزرگ تصرف شدند. به همین دلیل در این دوران، ترکیه کنونی محل حکومت پادشاهی هخامنشیان به شمار میرفت. بعد از منقرض شدن حکومت هخامنشیان توسط اسکندر مقدونی، کشور ترکیه به تصرف دولت رم در آمد.
بعد از انحطاط رومیان، امپراتوری کنستانتین به وجود آمد و این حکومت، شهر قسطنطنیه یا همان استانبول امروزی را مرکز حکومت خود قرار داد. این تحولات تاریخی در سال ۳۹۵ میلادی به وقوع پیوست.
یکی از مهمترین وقایعی که باعث شده ترکیه امروزی به وجود آید، شاید حمله سلجوقیان با پادشاهی آلب ارسلان در سال ۴۶۳ هجری قمری بود که با شکست دادن دولت بیزانس باعث شد بخش شرقی این کشور به دست سلجوقیان بیفتد.
به وجود آمدن دولت عثمانی
هجوم ترکمنان مسلمان ایران به قسمت اعظم خاک کشور ترکیه و تشکیل دادن صدها حکومت در نزدیکی خاک آنکارا، باعث تشکیل دولت بزرگ عثمانی شد. مهمترین این قبایل به اسم قایی نامیده میشدند و رهبر آن شخصی به نام عثمان بود و بعدها از روی همین نام، دولت عثمانی نام گذاری شد.
سرانجام در سال ۱۴۵۳ میلادی، سلطان محمد توانست پایتخت حکومت بیزانس که در آن زمان قسطنطنیه بود را فتح کرده و به عمر دولت کنستانتین خاتمه دهد و پس از آن سلطان محمد نام استانبول را جایگزین شهر قسطنطنیه کرد. این فتح به منزله ایجاد دورانی جدید در اروپا بود.
سلطان سلیم توانست دولت عثمانی را تبدیل به امپراتوری نماید. این شخص در حکومت ۹ساله خود توانست بسیاری از مناطق خاورمیانه کنونی شامل عراق، عربستان، مصر و هم چنین بخشهای زیادی از جنوب شرقی اروپا را به تصرف خود درآورد.
اما کشورگشاییهای دولت عثمانی به اینجا ختم نمیشدند؛ با مرگ سلطان سلیم، پسر وی سلطان سلیمان، پادشاهی امپراتوری عثمانی را به دست گرفت. این فرد بسیاری از مناطق شرقی و همچنین مناطق زیادی از خاورمیانه را به تصرف خود در آورد. در ارتباط با زندگی نامه سلطان سلیمان و همچنین فتوحات و نوع زندگی وی کتابها و فیلمهای زیادی ساختهاند. اما پس از درگذشت سلطان سلیمان، حکومت به پسران وی رسید؛ قدرت طلبی پسران شاه، زمینهای برای فروپاشی و منحل شدن دولت عثمانی را به وجود آورد.
ایجاد کشور ترکیه؛ آنچه از این کشور هم اکنون بر جای مانده است
«مصطفی کمال پاشا» ملقب به آتاتورک، جمهوری ترکیه را به وجود آورد. این اقدام پس از هجوم بریتانیا و متحدانش پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی دولت عثمانی به وقوع پیوست. آتاتورک، شخصی آزاده خواه بود و اصل حکومت خود را بر اساس جدایی دین از سیاست بنا نهاد. هم چنین اقدامات وی برای صنعتی شدن کشور ترکیه و رقابت با سایر کشورهای پیشرفته اروپایی همواره مورد تقدیر افراد زیادی قرار گرفت. در طول تاریخ، وی را به عنوان نماد و سمبل رسمی ترکیه میشناسند و او را پدر ترکیه نیز مینامند.
آتاتورک به مدت ۱۵ سال ریاست جمهوری ترکیه را بر عهده گرفت. از مهمترین اقدامات وی در تثبیت وضعیت سیاسی کشور ترکیه، احداث مجلس میهنی ترکیه بود و تمامی اعضای کابین خود را در قبال قوانین و مقرراتی که از سوی مجلس وضع میشد، مسئول دانست.
آتاتورک، شخصی مذهبی نبود اما در قبال عقاید ترویج اسلام در کشور خود اِبایی نداشت و به تمامی عقاید مذهبی در کشور خود احترام میگذاشت و آنها را برای مطرح کردن عقاید خود آزاد گذاشت.
در سال ۱۳۲۵، ترکیه به عضویت سازمان ملل متحد در آمد؛ هم چنین این کشور یکی از اعضای ثابت ناتو است. در سالهای اخیر، ترکیه همواره بر نظام سیاسی مبتنی بر آزادی خواهی بر اساس رأی مردم تاکید داشته و بیشترین سعی را جهت پیوستن به اتحادیه اروپا داشته و در این زمینه مذاکرات جدی را با این اتحادیه آغاز کرده و امید دارد در سالهای آینده به این اتحادیه بپیوندد.
مشاهیر ترکیه
کشور ترکیه نیز مانند سایر کشورها، محل ظهور مشاهیر علمی، ادبی، سیاسی و هنری بوده است. ترکیه به سبب تاریخ غنیای که دارد، در تمام زمینهها از خود مشاهیری به جا گذاشته است.
از این میان میتوان به افراد معروف و سرشناسی نظیر سلیمان یکم (دهمین سلطان امپراتوری عثمانی)، مصطفی کمال پاشا معروف به آتاتورک (دولت مرد و بنیان گذار جمهوری ترکیه)، مولانا جلال الدین بلخی (شاعر، عارف و عابد قرن هفتم)، حضرت دانیال، بلال حبشی، ارسطو (فیلسوف عصر آنتیک)، لقمان حکیم، کلئوپاترا (ملکه مصر)، آنتونیوس (فرمانده سپاه رومیان)، بابا الیاس خراسانی (رهبر جنبش بابایی)، شیخ محمود کاشغری، یونوس امره (شاعر بهنام ترکیه)، فاطما عالیه تاپوز (فعال حقوق زنان، مترجم، نویسنده و روزنامهنگار برجسته ترکیه)، معمار کمالالدین (معمار برجسته اواخر دوره عثمانی)، پرفسور کاهیت ارف (ریاضی دان معروف ترک)، پرفسور آیدین ساییلی (تاریخ شناس معروف ترک)، مصطفی ایتری(موسیقی دان برجسته ترک)، و بسیاری افراد دیگر که در ترکیه میزیستهاند، اشاره کرد.
مناطق وابسته به ترکیه
ترکیه دارای ۸۱ استان مجزا با وسعتهای متفاوت است. استانهای ترکیه دارای شهرها، شهرستانها و روستاهای مختلف است. ۱۰ استان مهم ترکیه از نظر جمعیت شامل: استانبول، آنکارا، ازمیر، بورسا، آدانا، غازیعینتاب، قونیه، قیصریه و مرسین است.
هر کدام از این شهرها از نظر گردشگری، حائز اهمیت هستند. ترکیه با گرجستان، سوریه، ارمنستان، ایران، یونان و بلغارستان ارتباط دارد. شهرهای ساحلی ترکیه شامل: آنتالیا، آلانیا، بدروم، کوش آداسی، استانبول و … است.
ترکیه از شمال با دریای سیاه، از غرب با دو دریای کوچک مرمره و اژه و از جنوب غرب با دریای مدیترانه مرز آبی دارد. همچنین دو تنگه راه بردی بسفر و داردانل در اختیار دولت ترکیه هستند.
پیشرفت در ترکیه
کشور ترکیه از جمله کشورهایی است که روز به روز در حال پیشرفت است. از این پیشرفتها میتوان به خطوط هوایی و هواپیماها اشاره کرد. از این نظر ترکیه یکی از مراکزی است که از طریق سیستم هوایی آن میتوان به کشورهای بسیاری سفر کرد. همچنین ترکیه پیشرفت چشمگیری در زمینه صنعت لوازم خانگی داشته است. که روز به روز بر کیفیت آنها اضافه شده و در حال رقابت با تولیدکنندگان بزرگ لوازم خانگی است. از دیگر موارد که به خصوص در سالهای اخیر بسیار به چشم میآید، صنعت توریسم و گردشگری است. ترکیه با فراهم کردن شرایط مناسب و باب میل مسافران توانسته روز به روز مسافران و گردشگران بیشتری را از گوشه و کنار جهان به خود جذب کند. با پیشرفت تمام این موارد و برنامه ریزی دقیق در این مورد، اقتصاد ترکیه روز به روز در حال پیشرفت است و به زودی میتواند ردهی کشورهای برتر و اول دنیا قرار گیرد.
قوانین عمومی ترکیه
- دین رسمی کشور ترکیه اسلام است. آمارهای رسمی نشان میدهد که حدوداً ۹۸ درصد مردم ترکیه، مسلمان هستند. دستهی کمی از مردم ترکیه پیرو ادیان مسیحی، کلیمی و دیگر ادیان الهی هستند. بخش اعظم مردم مسلمان ترکیه، سنی حنفی هستند و دستهای اندک نیز سنیهای شافعی بوده که اغلب در بخشهای شرقی و جنوب شرقی ترکیه ساکن هستند.
- حجاب در کشور ترکیه اختیاری است.
- کشور ترکیه برای ایران، یکی از مناطق حساس جغرافیایی جهت صادرات کالا به اروپا است. به همین دلیل این کشور برای سیاست مداران ایرانی بسیار مشخص و واضح است؛ در طول چند سال اخیر همواره ترکیه و ایران روابط خوبی از نظر سیاسی و اقتصادی با یکدیگر داشتهاند.
- اغلب جمعیت مردم ترکیه را مسلمانان تشکیل میدهند که حدود ۸۰ درصد از آنها سنی هستند و مابقی علوی به حساب میآیند.
- در میان نوشیدنیها، میتوان به قهوه ترک اشاره کرد که دارای شهرت جهانی است و سرآمد نوشیدنی در ترکیه است.
- مردم کشور ترکیه به آراستگی ظاهر خود اهمیت زیادی میدهند و تمایل دارند رابطههای دوستی و صمیمانه خود را تا مدتهای طولانی حفظ کنند.
- چانه زنی، جزء لاینفک زندگی، فرهنگ و معاملات مردم ترکیه است.
- مردم ترکیه به هدیه دادن و هدیه گرفتن علاقه خاصی دارند. سوغاتیهای مختلفی نیز در شهرهای این کشور وجود دارد که گردشگران میتوانند آنها را خریداری کنند.
- احترام به بزرگترها، رفت و آمدهای خانوادگی، مهمانیهای ساده و شلوغ، نمونه دیگری از مراسم و آداب مردم ترکیه هستند.
فرهنگ مردم ترکیه
زبان رسمی مردم کشور ترکیه، ترکی استانبولی است؛ اگرچه سایر زبانهای زنده دنیا نظیر کردی و زبان زازها را نیز میتوان در این کشور یافت. حدود ۱۸ درصد از این کشور را کردها تشکیل میدهند که با زبان کردی کرمانج صحبت میکنند. اکثر کردهای ساکن ترکیه در شهرهای استانبول و آنکارا زندگی میکنند؛ از مهمترین شهرهای کردنشین در کشور ترکیه میتوان به دیاربکر و وان اشاره کرد.
حجاب در ترکیه به یک مسأله اساسی به ویژه برای مسلمانان تبدیل شده است. کارمندان ادارهها حق رعایت حجاب اسلامی را نداشتند. استفاده از روسری در ادارهها برای کارمندان زن، ممنوع بوده است. دانشجویان دختر نیز در دانشگاهها، ممنوعیت استفاده از روسری و سایر حجابها را داشتند، اما در حال حاضر این امر آزاد شده است.
نماد پرچم ترکیه بر اساس تلفیق سازمان صلیب سرخ و اسلام بنا نهاده شده است. ماه و ستاره در علامتهای صلیب سرخ جهانی، همواره مورد استفاده قرار گرفته و دولت ترکیه از زمان امپراتوری عثمانی با تلفیق این علامت به همراه نمادهای اسلامی، پرچم خود را تأسیس کرده است.
سوالات متداول
چرا استانبول پایتخت کشور ترکیه نیست ؟
تغییر پایتخت ترکیه از استانبول به آنکارا به شکست دولت عثمانی در جنگ جهانی اول باز می گردد که بخش بزرگی از امپراطوری عثمانی به تصرف درآمد، از جمله استانبول که از موقعیت استراتژی مهمی برخوردار بود. سیاست مداران برجسته ترکیه از جملع آتاتورک تصمیم به این تغییر گرفتن و عواملی از جمله افزایش جمعیت، موقعیت جغرافیایی مناسب و اینکه استانبول تا حدی نماد امپراطوری عثمانی بوده، در حالی که آنکارا نماما نوسط جمهوری ترکیه استقرار یافته ، سبب شد آنکارا همچنان به عنوان پایتخت باقی بماند.
آیا برای سفر به ترکیه نیاز به ویزا است ؟
خیر
آیا غذاهای ترکی با ذائقه ما ایرانی ها جور است ؟
بله. البته باز هم به ذائقه شما بستگی دارد.